Za većinu turista odlazak u Tursku podrazumeva letovanje na nekoj od prelepih plaža Orijenta. Za putnike koji žele da dožive duh Istoka i krenu tragovima civilizacije, postoje izuzetna mesta koja prilikom odmora u ovoj zemlji možete posetiti.
Međutim, postoje ljudi čiji se “putnički apetiti” ne mogu lako zadovoljiti kratkim izletima do Istanbula ili Kapadokije. Ako želite da istražite najupečatljivije znamenitosti na teritoriji nekadašnje Mesopotamije, moguće je u jednom putovanju doživeti veliku tursku avanturu. Počev od Bosfora, preko kapadokijskog “Mesečevog krajolika” pa sve do Burse, pustolovi i ljubitelji istorije mogu uživati u autentičnom blagu Turske. Pročitajte.
Istanbul – metropola na dva kontinenta
Nekada poznat kao Carigrad, Stambol i Konstantinopolj, oduvek značajan grad na granici Evrope i Azije, Istanbul ne prestaje da fascinira ljude širom sveta. Stara više od tri milenijuma, ova turska metropola je poznata po bogatom istorijskom nasleđu i impresivnoj arhitekturi.
Palata Topkapi, Plava džamija i nadaleko poznata po svojoj lepoti Aja Sofija neka su od najznačajnijih građevina u Istanbulu. Dok se obilazak Starog grada čini kao šetnja nazad kroz vreme u duboku prošlost, u novijem delu grada iznenadiće vas moderni tržni centri i broje savremene atrakcije. Ako želite da istinski iskusite lokalnu kulturu, dovoljno je da posetite bilo koji restoran nacionalne kuhinje. Hrana neverovatnog ukusa, ljubazni domaćini i prijatna atmosfera osvojiće vas za sva vremena.
Od Bosforskog tesnaca do Kapadokije
Kada započnete istraživanje turske kulture i tradicije na Bosforu, sledeća “stanica” neizostavno mora biti Kapadokija – zemlja lepih konja i vilinskih dimnjaka. Kao jedno od najinteresantnijih čuda prirode u čitavom svetu, Kapadokija se zbog svog reljefa naziva još i “Mesečevim krajolikom”. Kamene skulpture, neobične stene valovitog izgleda i gotovo čudesni grebeni zaustavljaju dah, pogotovo kada se posmatraju iz vazduha, iz balona.
Kapadokija je poznata još i kao kolevka hrišćanstva, a i danas se mogu u stenama naći jedinstvene crkve sa isklesanim feskama. Pećinska arhitektura iz vizantijskog doba potvrđuje da je nekada ovaj nepristupačan predeo bio skrovište i dom za hrišćanske monahe. Posebno simpatična za posetu su kapadokijska sela u kojima se i dalje oseća duh davnih vremena.
Mardin – “turski Fes”
Vilinski prizori Kapadokije su prava uvertira za obilazak Mardina, jednog od najstarijih gradova Mesopotamije. Za ovo mesto se često kaže da čuva neke od najlepših kulturnih zaostavština Turske. Kao “turski Fes”, nadomak granice sa Sirijom, upisan je u mapu pre skoro 6.000 godina, a na njegovoj teritoriji živeli su Asirci, Hetiti, Vavilonci, Rimljani, Turci, Mongoli, Kurdi i Jermeni. Spoj svih ovih kultura za rezultat je imao šarmantan grad sa arapskim kućama od okerastog kamena i džamijama sa kitnjastim minaretima.
Upečatljiva arhitektura džamija oslikava vekovno umeće kamenoklesarstva u Turskoj. Velika džamija, Abdulatif i Šehidije džamja, kao i Hatunije medresa ističu se kao najznačajnije bogomolje u starom gradu.
Pored ovih prelepih građevina dah oduzumaju i jedinstveni pejzaži mesopotamijske ravnice. Na ulicama starog Mardina ljubazni prodavci mame turiste u svoje trgovine srebra, začina i ulja. Zanimljivo je da će starom gradu ljudi uvek ispred automobila izabrati magarce i konje kao prevozno sredstvo. Poseban “delikates” u Mardinu je svakako arapska kafa, ona koju mi zovemo turskom, kao i preukusna sirijska vina.
Ankara – prestonica Turske
Obilazak Turske ne bi bio potpun bez posete glavnom gradu – Ankari. Skoro čitav vek Ankara je administrativna prestonica Turske, od proglašenja republike 1923. godine. Zanimljivo je da postoje arheološki dokazi da neka gradska naselja datiraju još iz kamenog doba, kao i da je 2.000 godina pre nove ere grad bio značajno frigijsko utvrđenje. Kasnije su Ankaru osvajale velike vojskovođe – Aleksandar Veliki (333. godine pre nove ere) i Oktavijan Avgust (25. godine pre nove ere).
Za vreme vizantijske vladavine, u više navrata grad su napadali i osvajali Arapi, Persijanci, Seldžuci i krstaši. Po osvajanju Osmanlija do 20. veka, Ankara je imala status perifernog grada carstva. Značajna promena dogodila se 1919. godine, kada je Kemal Ataturk, vođa mladoturaka i osnivač moderne Turske, odabrao baš Ankaru za sedište svog revolucionarnog štaba. O njegovoj borbi za nezavisnost, istoriji grada i nasleđu koje je ostavio može se mnogo otkriti u Antkabiru, Ataturkovom mauzoleju.
U Ankari svakako vredi posetiti i istorijski zamak, koji su hiljadama godina koristile brojne imperije, zatim Muzej Turskog rata za nezavisnost i Muzej anatolijskih civilizacija. Duh novog turskog doba i prestonička dinamika najvernije se može doživeti u Segmenler parku, omiljenom parku turskih studenata i srednjoškolaca.
Bursa – biser Bliskog istoka
Iz urbane gradske vreve Ankare znatiželjni turisti će produžiti pravo ka Mramornom moru i jednom od najlepših turskih gradova – Bursi. Stara čak 8.500 godina, Bursa s razlogom nosi epitet biser Bliskog istoka. Grad se razvijao pod uticajem Rimljana, Vizantinaca i Osmanlija, a upliv raznih kultura i tradicija učinio ga je nesvakidašnjim mestom. U prvoj prestonici Osmanskog carstva nalaze se Velika džamija sa 20 kupola, sagrađena po ugledu na Aja Sofiju, kao i Zelena džamija, koju je podigao Mehmed I. Svoj naziv Zelena džamija duguje harmoničnoj zelenoj boji unutrašnjih pločica. Pored nje se nalazi i grobnica Mehmeda I, koja iz istog razloga nosi naziv Zelena grobnica.
Danas na ulicama i u arhitekturi Burse preovladava duh otomanskog carstva, a turistima je posebno zanimljiva Kapali čaršija sa 10 bazara, koja je dugačka neverovatnih 8 kilometara.
U Bursi neizostavno treba posetiti Saltanat Kapisi, nekadašnju carsku ulaznu kapiju, grobnicu osnivača osmanske države Osmana i Orhana Gazija, kao i brdo Tophane. Na ovom brdu nalazi se istorijski toranj sa satom koji je izgradio sultan Abdulaziz. Odavde se može uživati u predivnom panoramskom pogledu na Bursu.
Putovanje kroz Tursku kao pustolovina koja se pamti
Slojevito i raskošno kulturno i istorijsko nasleđe Turske zaslužuje višemesečne obilaske i istraživanja. Međutim, to ne znači da nije moguće upoznati se sa nekim od najznačajnijih gradova i kulturno-istorijskih znamenitosti, i to u samo jednom putovanju.
Uz dobru organizaciju i plan ili pak uz profesionalno vođenje turističkih agenata, znatiželjni putnici mogu da otkriju upečatljive tačke na turskoj mapi i dožive pravu orijentalnu pustolovinu. Od granice sa Evropom do krstarenja Eufratom, uživajte u dešifrovanju tragova mesopotamijske civilizacije.
