Groznica Zapadnog Nila (GZN) je arbovirusna infekcija, koju prenose komarci – vektor iz roda Culex, vrste Culex pipiens tzv. kućni komarac, koji je rasprostranjen i na teritoriji naše zemlje, a primarni rezervoar zaraze su ptice. Značajan je javnozdravstveni problem kako u EU i zemljama u okruženju, tako i u Srbiji pa i u JBO. Na aktivnost virusa utiču brojni faktori, kao što su klimatske promene, rasprostranjenost komaraca, populacija ptica itd.
Put prenošenja je ubod zaraženog komarca. Simptomi Groznica Zapadnog Nila (GZN) nastaju od 2 do 14 dana nakon uboda zaraženog komarca. Kod oko 80% inficiranih osoba bolest protiče asimptomatski, oko 20% ima blagu kliničke slike u vidu groznice, glavobolje, mučnine, povraćanja, otoka limfnih žlezda ili osipa na koži, a kod jednog od 150 inficiranih dolazi do razvoja teške kliničke slike, odnosno neuroinvazivnog oblika bolesti. Faktori rizika za pojavu težeg, neuroinvazivnog oblika bolesti su starost, hronična oboljenja kod pacijenta, imunosupresija, dijabetes i oboljenja kardiovaskularnog sistema, a smrtnost je češća kod starijih osoba, naročito kod osoba iznad 75 godina.
U 2012.god sa teritorije Južnobanatskog okruga, Zavodu za javno zdravlje Pančevo prvi put je prijavljeno obolenje izazvano virusom GZN u humanoj populaciji i to osam obolelih od GZN i dva smrtna ishoda. U 2013.god. GZN je potvrđena kod 47 pacijenata sa četiri smrtna ishoda, kada je nakon epidemiološkog istraživanja na teritoriji Južnobanatskog okruga prijavljena epidemija Groznice Zapadnog Nila; 2014. godine bilo je 14 prijavanih obolelih i jedan sa smrtnim ishodom; 2015. godina 6 prijava jedan smrtni ishod i dalja petogodišnja distribucija po godinama data je u tabelama.
Od 2012. godine u okviru Projekta koji Zavod za biocide i medicinsku ekologiju Beograd realizuje u saradnji sa Ministarstvom zdravlja i ove godine od 12.07 do 23.07.2021. godine je odrađeno uzorkovanje odraslih formi komaraca na teritoriji opštine Pančevo na virus GZN i dobijeni su pozitivni rezultati na prisustvo VZN kod komaraca na 5 lokacije i to: Pančevo- Nadel; Pančevo- Kudeljarski nasip „Roda“; Pančevo- Rit ispod mosta i mesta Glogonj, Kačarevo i Jabuka.
Do 30.07.2021. od strane infektologa Infektivnog odeljenja OB Pančevo i OB Vršac nije prijavljena ni jedna sumnja GZN.
Preventivne mere za sprečavanje nastanka oboljenja GZN su:
Sistematsko i organizovanao zaprašivanje komaraca.
Redukcija broja komaraca na otvorenom – Isušivanjem izvora stajaće vode i eliminisanjem mesta na koja se sklanjaju komarci i na kojima polažu jaja. Najmanje jednom nedeljno treba isprazniti vodu iz saksija za cveće, posuda za hranu i vodu za kućne ljubimce, kanti, buradi i limenki, ukloniti odbačene gume i druge predmete koji mogu da prikupljaju vodu.
Redukcija broja komaraca u zatvorenom prostoru – Preporučuje se upotreba zaštitnih mreža ili komarnika na vratima i prozorima, po mogućnosti boraviti u klimatizovanim prostorijama.
Mere lične zaštite – Većina komaraca je aktivna u zoru i sumrak, pa treba izbegavati boravak van kuće u ovom periodu ukoliko je to moguće. Potrebno je koristiti repelente (npr. Autan) tokom boravka na otvorenom, uz istovremeno nošenje komotne svetle odeće – dugih rukava i nogavica.
(K-013)
