Skupština Srbije usvojila je večeras Zakon o referendumu i narodnoj inicijativi kojim je propisano da je odluka na referendumu doneta ako je za nju glasala većina izašlih birača na teritoriji za koju je referendum raspisan.
Za zakon je od 180 prisutnih poslanika glasalo 178, a dva su bila protiv.
Zakonom o referendumu i narodnoj inicijativi propisano je da se građani na referendumu izjašnjavaju lično i tajnim glasanjem na glasačkim listićima.
U narodnoj inicijativi građani učestvuju potpisivanjem odgovarajućeg predloga narodne inicijative.
Potpise overava javni beležnik ili opštinska, odnosno gradska uprava, a u gradovima i opštinama za koje nisu imenovani javni beležnici u osnovnom sudu, sudskoj jedinici, prijemnoj kancelariji osnovnog suda ili opštinskoj, odnosno gradskoj upravi.
Naknada za overu potpisa je 40 dinara po potpisu, a overi ne podležu potpisi dati elektronskim putem.
Referendum se raspisuje za neposredno izjašnjavanje građana o pitanjima koja su određena Ustavom, zakonom i statutom autonomne pokrajine ili jedinice lokalne samouprave.
Referendum se može raspisati i o pitanjima iz nadležnosti Narodne skupštine, pokrajinske ili lokalne skupštine, kada to skupština odluči po sopstvenoj inicijativi ili na zahtev koji podnese određeni broj birača.
Referendum može da bude republički, pokrajinski ili lokalni.
Republički referendum raspisuje Narodna skupština, pokrajinski raspisuje skupština autonomne pokrajine, a lokalni referendum raspisuje skupština jedinice lokalne samouprave.
Prema načinu raspisivanja referendum može da bude obavezan ili fakultativni.
U skladu sa Ustavom, referendum je obavezan za promenu Ustava i za osnivanje, ukidanje i promenu teritorije autonomne pokrajine ili jedinice lokalne samouprave.
Prema vremenu donošenja akta koji je predmet izjašnjavanja građana, referendum može da bude prethodni, radi prethodnog izjašnjavanja o nekom aktu ili pitanju, ili naknadni, kada se građani izjašnjavaju i potvrđuju doneti akt.
Referendum može da bude ustavotvorni, zakonodavni ili upravni.
Prema pravnom dejstvu odluke referendum može da bude obavezujući ili savetodavni.
Odluka doneta na savetodavnom referendum nije obavezujuća.
Organi za sprovođenje referenduma su nadležna izborna komisija i glasački odbor, a referendum se održava u jednom danu, po pravilu nedeljom.
Pitanje o kome se građani izjašnjavaju na referendumu mora biti izraženo jasno i nedvosmisleno, tako da se na njega može odgovoriti rečju „za” ili „protiv”, odnosno rečju „da” ili „ne”, a ne sme biti izraženo tako da daje prednost ili sugeriše jedan od mogućih odgovora.
